ewakuacja

Na różne zagrożenia trzeba różnie reagować. Jednak na wiele z nich reakcja może być podobna: opuszczenie strefy zagrożenia. Aby było to możliwe kluczowe są dwie kwestie. Po pierwsze, spostrzeżenie i zrozumienie samego zagrożenia lub komunikatu o nim. Po drugie, możliwość poruszania się.

Z zauważeniem zagrożenia lub komunikatu o nim mogą mieć problemy osoby z uszkodzonym narządu zmysłu (wzroku, słuchu czy nawet węchu). Ze zrozumieniem zaś, osoby upośledzone umysłowo, chore psychicznie i dzieci. Komunikaty głosowe/dźwiękowe będą mało lub całkowicie nieskuteczne w przypadku osób głuchych i słabosłyszących. W przypadku szkół ważne jest, aby sygnał alarmowy znacząco różnił się od dzwonka na przerwę/lekcję. W innym przypadku nawet osoby pełnosprawne mogą mieć problemy z jego interpretacją. Podobnie w przypadku wykorzystania syren do innych celów niż zostały one stworzone. Nadużywanie ich w celach „patriotycznych” może doprowadzić do sytuacji, że w przypadku wycia syren zamiast zareagować na niebezpieczeństwo obywatele będą zastanawiali czy należy stanąć na baczność w związku z rocznicą smoleńską, powstania warszawskiego czy też innego historycznego wydarzenia. Aby zminimalizować ryzyko niezrozumienia alarmu stosuje się obecnie w budynkach systemy z informacją głosową. Drogi ewakuacyjne powinny być oznaczone w sposób widoczny i jasny także dla osób słabowidzących, a plany ewakuacji widoczne z poziomu wózka inwalidzkiego.

Z mobilnością i opuszczeniem obszaru zagrożenia mogą mieć osoby z niepełnosprawnością ruchową (np. poruszające się na wózkach inwalidzkich, o kulach, laskach, balkonikach itp.), osoby niewidome i słabowidzące, starsze, przewlekle i czasowo chore, a także dzieci. Drogi ewakuacyjne powinny być tak ukształtowane, aby możliwe było poruszanie się nimi wózkami inwalidzkimi nawet w przypadki zaniku zasilania. Dlatego lepiej od ruchomych schodów sprawdzają się ruchome pochylnie. Ważny jest nie tylko sam budynek, ale i sposób jego urządzenia oraz zagospodarowanie wokół niego. W ciągach komunikacyjnych (nie tylko tras ewakuacyjnych) należy dbać o właściwą drożność także poprzez regularną pielęgnację zieleni. Odstające gałęzie drzew i krzewów mogą stanowić zagrożenie, zwłaszcza dla osób niewidomych, jeśli znajdują się przy chodnikach.

Skuteczność ewakuacji będzie funkcją dwóch zmiennych: samodzielności niepełnosprawnych i dostępności przestrzeni. Im bardziej osoba z niepełnosprawnością jest samodzielna w codziennym życiu, tym większe szanse, że poradzi sobie w sytuacji zagrożenia. Im lepiej przystosowana przestrzeń, z mniejszą liczbą barier architektonicznych, tym również większe szanse, że osoba z niepełnosprawnością poradzi sobie w sytuacji zagrożenia. Dlatego zwiększyć bezpieczeństwo osób z niepełnosprawnościami można poprzez ich rehabilitację oraz likwidując bariery architektoniczne. W identyfikacji barier pomocny może być audyt dostępności architektonicznej.

więcej o zabezpieczaniu budynków na ataki terrorystyczne na: antyterror.pl

Literatura:
Grocki R., Osoby niepełnosprawne w sytuacji zagrożenia, Difin SA, Warszawa 2014
Mikulik J., Wybrane zagadnienia zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu w budynkach, Wydawnictwo AGH, Kraków 2018